ပိုၼ်းၵႅပ်ႈသုၼ်ႇတူဝ် ၸၢႆးလၢဝ်သႂ် ၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်းတႆးပၢၼ်မႂ်ႇ

Tai Education လိူၼ်ပႅတ်ႇ - 08 - 2023 1 ပီႊ

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈသုၼ်ႇတူဝ် ၸၢႆးလၢဝ်သႂ် ။

ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်ၼႆႉၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈပီႊ 1944 ဝၼ်းထီႉ 30 လိူၼ် 11 (November) တူၵ်းမႅၼ်ႈဝၼ်းၸၼ် ၊ ၸိုဝ်ႈပေႃႈႁွင်ႉ လုင်းၸၢႆးပၶႅင် ၸိုဝ်ႈမႄႈႁွင်ႉ ၼၢင်းဢေးၸိင်ႇ ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်ၼႆႉပဵၼ်လုၵ်ႈၵေႃႉဢွၼ်တၢင်း ပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈလူင်ပိူၼ်ႈ လႄႈမီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ 6 ၵေႃႉ ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ပဵၼ်ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႆးၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆၶႃႈ ။ 

ၸၢႆးလၢဝ်သႂ် ဢယုလႆႈ 78 ပီႊတဵမ်သေ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈဢမ်ႇယူႇလီသေ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵၢမ်ႇလပ်းတႃလိုမ်းမိူင်းၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 7 လိူၼ် 8 (August) ပီႊ 2023 တူၵ်းမႅၼ်ႈဝၼ်းၸၼ်ၼႆယူႇယဝ်ႉ ၊ 

လွင်ႈၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းၸၢႆးလၢဝ်သႂ် ၶိုၼ်ႈယဝ်ႉၸၼ်ႉသိပ်းတီႈႁူင်းႁဵၼ်းႁူင်းသဝ်းၵူႇသျိၼ်ႇ တီႈဢလူင်ႇဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼႆယူႇ ၊ ယွၼ်ႉဝႃႈၸၢႆးလၢဝ်သႂ်ၼႆႉပႃးဝႃႇသၼႃႇတႅမ်ႈၵႂၢမ်းၼႆလႄႈၸင်ႇလႆႈပဵၼ်မႃးၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်းတႆးၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ ။

ထိုင်မႃး 1976-77 ၼၼ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင်လၢၼ်ႉ New Brother ၼႃႈၵၢတ်ႇ တူၼ်ႈလမ်းယႆး ဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆး ၽၢၵ်ႇလိၵ်ႈသင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း မႃးႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ပၢၼ်မႂ်ႇၼႆလႄႈ ၶႃသွင်ၵေႃႉပီႈၼွင်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁွတ်ႈၵႂႃႇတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆးယဝ်ႉ ၊ ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်ၵေႃႉပဵၼ်ပီႈသမ်ႉတႅမ်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်း လႄႈၵေႃႉပဵၼ်ၼွင်ႉ ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းသမ်ႉႁွင်ႉၵႂၢမ်းၼႆသေ လႆႈဢတ်းသဵင်ပဵၼ်ၶႅပ်းၵႂၢမ်းဢွၵ်ႇမႃး ၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆးဝၢၼ်ႁူၼႆယူႇၶႃႈ ။

ၶႅပ်းၵႂၢမ်းၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း မၢႆ 001,002,003 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၊ ၸိုဝ်ႈၽူႈ တႅမ်ႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်ၼႆၵေႃႈ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵေႃႉဝူၼ်ႉဝႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ် လွင်ႈၵတ်းယဵၼ် ႁိူဝ်ႈလႅင်းပၼ် ပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်ၼႆသေ ၸင်ႇလႆႈလိူၵ်ႈဢဝ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ လၢဝ်သႂ် ၼႆယဝ်ႉ ။

မိူဝ်ႈတေႇတႅမ်ႈၵႂၢမ်းၼၼ်ႉတႄႉ ႁူႉဝႃႈမီးလွင်ႈယၢပ်ႇ တၢင်းယၢပ်ႇ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပႆႇလႅၼ်ႇလွင်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉ၊ လွင်ႈတူၼ်းၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ ၊ ၵူၺ်းၵႃႈၽိုၵ်းတႅမ်ႈမႃးတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလွင်ႈယၢပ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉမႃး ပဵၼ်ၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၸၢႆးလၢဝ်သႂ် ၼႆယူႇၶႃႈ ၊ မိူဝ်ႈယၢမ်းၼၼ်ႉၵမ်ႈၽွင်ႈတေႉထၢင်ႇဝႃႈ တႃႇတေမေႃတႅမ်ႈၵႂၢမ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈမေႃႁႆႇတိင်ႇ လဵတ်းတိင်ႇလီလီၵွၼ်ႇၼႆယဝ်ႉ။

ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈမၼ်းၸၢႆးတႄႇတႅမ်ႈၵႂၢမ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးဢမ်ႇပႆႇမေႃႁႆႇတိင်ႇၼႆယဝ်ႉ ၊ ၵူၺ်းၵႃႈသင်ဝႃႈ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ မေႃႁႆႇတိင်ႇၼႆတႄႉၸိုင် ၶေႃႈၵႂၢမ်း ၼမ်ႉၵႂၢမ်းဢိၵ်ႇသဵင်တွႆႇတိင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းတေပဵၼ်မႃးၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ၵၢင်ၸႂ်ႁဝ်းၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉတေႉတေႉၼႆၶႃႈ ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸၢႆးမူး ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၶေႃႈၵႂၢမ်း ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်ၵေႃႈ ၶႅမ်ႉလိုၵ်ႉ သဵင်ၵႂၢမ်းၸၢႆးသၢႆမၢဝ်းၵေႃႈ ၶႅမ်ႉၶိုၵ်ႉလႄႈ ၶႅပ်းၵႂၢမ်း 001,002,003 ၸိူဝ်းၼႆႉ ယဵၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉၽိုင်ႈ ၼမ်ႉဢွႆႈ ၸဵမ်းၸွႆႈၸွႆႈ ဝၢၼ်ၶဝ်ႈထိုင် ၼႂ်းႁူပီႈၼွင်ႉတႆး ၸိုမ်းၶဝ်ႈထိုင်ၼႂ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ပီႈၼွင်ႉတႆးမႃးၵူႈဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၊ ဝၢႆးသေဢတ်းၶႅပ်းၵႂၢမ်းယဝ်ႉ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃး ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း လၢင်းၶိူဝ်း ၼႃးၵူင်း မိူင်းပၼ်ႇ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ်သေ ၽွင်းမိူဝ်းႁွတ်ႈထိုင် ဝၢၼ်ႈၼွင်လိူဝ်ႇၼၼ်ႉ လႆႈထူပ်းၺႃး ၸၢႆးမူး ဢၼ်တိုၵ်ႉႁဵတ်းမေႃသွၼ် ႁူၺ်ႈၸွႆး (မိူင်းပၼ်ႇ) ၼၼ်ႉသေ တႄႇႁူႉၸၵ်း မိုတ်းၵိုဝ်းမၵ်းၸိုဝ်ႈၵၼ်မႃးယဝ်ႉၶႃႈ ။ 

 

တီႈမႃးၶေႃႈမုၼ်း ၊ Shan wikipedia

     0
300 တူၺ်း

ပၼ်တင်းႁၼ်ထိုင်ဝႆႉ 0